Τρίτη 25 Μαρτίου 2014

Κατάσταση εξαίρεσης: επ' αόριστον κρατούμενοι μετανάστες




Η πρόσφατη γνωμοδότηση αριθμ. 44/2014, με την οποία το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε υπέρ της δυνατότητας να παραταθεί η κράτηση των υπό απέλαση / επιστροφή στη χώρα καταγωγής τους τελούντων αλλοδαπών, υπό τη μορφή της επιβολής σε αυτούς του μέτρου υποχρεωτικής διαμονής στο χώρο κρατήσεως, έως ότου ο αλλοδαπός απομακρυνθεί από τη χώρα, αποτελεί δυστυχώς μια νομική εκτροπή που έρχεται όχι μόνο να θεσμοποιήσει την μακρόχρονη κράτηση μεταναστών προς απέλαση, αλλά να την καταστήσει πλέον αόριστη έως ότου αυτή επιτευχθεί.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 76 του ν. 3386/2005, όπως τροποποιήθηκε το καλοκαίρι του 2009 επί υπουργίας Δένδια στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και μετέπειτα του άρθρ. 30 του ν. 3907/2011, αλλοδαπός ο οποίος υπόκειται σε διαδικασία απέλασης / επιστροφής στη χώρα καταγωγής του δύναται να κρατείται για την εκτέλεση της απομάκρυνσης έως ανώτατο όριο 6 μηνών. Σε εξαιρετικές δε περιπτώσεις, τότε δύναται η κράτηση αυτή να παραταθεί για ακόμη 12 μήνες. Η εφαρμογή της ως άνω δυνατότητας κράτησης για συνολικό διάστημα έως 18 μηνών, ήταν έτσι κι αλλιώς προβληματική από απόψεως συμφωνίας με τις διεθνείς συμβάσεις που δεσμεύουν τη χώρα, και ιδίως με το άρθρο 5 της ΕΣΔΑ που επιτάσσει, για να θεωρείται αυτή δικαιολογημένη, να είναι σε εξέλιξη διαδικασία απέλασης, η οποία να είναι πραγματοποιήσιμη και εφικτή σε ένα ορατό χρονικό ορίζοντα. Παλαιότερα δε το ανώτατο διάστημα κράτησης ήταν το τρίμηνο, ενώ πληθώρα σχετικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, είχαν κρίνει παράνομη την κράτηση για διαστήματα ακόμη και μερικών εβδομάδων, όταν δεν προβλεπόταν εκτέλεση της απόφασης απέλασης σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Ήδη από τον Αύγουστο του 2012 και με την έναρξη της επιχείρησης Ξένιος Δίας η κυβέρνηση, κλείνοντας το μάτι στη Χρυσή Αυγή, εφάρμοσε πολιτική καθολικής κράτησης των παράνομα διαμενόντων ή εισερχομένων αλλοδαπών με κατά κανόνα εξάντληση του μέγιστου χρονικού διαστήματος κράτησης των 18 μηνών. Γι’ αυτό το σκοπό εγκαινίασε νέα κέντρα κράτησης όπου συγκεντρώνονται για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα χιλιάδες αλλοδαποί, εκ των οποίων πολλών η απομάκρυνση δεν είναι εφικτή, κάτι που δικαιολογεί τη χρήση του όρου «στρατόπεδα συγκέντρωσης». Απώτερος σκοπός, είναι η μεγάλη διάρκεια της κράτησης, σε συνδυασμό με τις παγίως αναγνωριζόμενες διεθνώς εξευτελιστικές συνθήκες κράτησης που έχουν οδηγήσει σε αλλεπάλληλες εξεγέρσεις στα κέντρα κράτησης, να εξαναγκάσει τους υπό απέλαση τελούντες να συνδράμουν οι ίδιοι στην «οικειοθελή» απομάκρυνσή τους, συνήθως με την έκδοση με πρωτοβουλία των ιδίων ταξιδιωτικών εγγράφων, που οι διπλωματικές αρχές των χωρών καταγωγής αρνούνται να εκδώσουν. Χρησιμοποιήθηκε έτσι η αύξηση της διάρκειας της κράτησης ως μέσο εξαναγκασμού των μεταναστών να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, όταν έχουν εγκαταλείψει αυτές χωρίς δυνατότητα επιστροφής, επενδύοντας σε ένα μέλλον που θα τους σώσει από πολέμους ή και από την πείνα. Τον Φεβρουάριο φέτος συμπληρωνόταν το 18μηνο για 300 ανθρώπους που δεν είχαν απελαθεί, ενώ 7.500 κρατούντο για τον ίδιο λόγο σε διάφορα αστυνομικά κρατητήρια. Εκ μέρους της αστυνομικής αρχής ζητήθηκε η γνώμη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τη δυνατότητα επιβολής προθεσμίας προς αναχώρηση 7 ημερών, και για τη δυνατότητα νέας κράτησης (για άλλους 18 μήνες!) σε περίπτωση παραβίασης της υποχρέωσης αυτής, έτσι ώστε να παρακαμφθεί η υποχρέωση χορήγησης αναβολής απομάκρυνσης αυτών που συμπληρώνουν ανώτατο διάστημα κράτησης σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν. 3907/2011, που ήταν η μόνη επιβεβλημένη νομικά.

Και εδώ το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους προέβη σε μία νέα νομική εκτροπή. Αγνοώντας προηγούμενη απόφαση του ΕΔΔΑ (απόφαση John κατά Ελλάδας 10-5-2007, σ. 33), αλλά και σχετικά πορίσματα του Συνηγόρου του Πολίτη (όπως το από Σεπτεμβρίου 2006) που είχαν χαρακτηρίσει παράνομη την παράταση ή την εκ νέου κράτηση προς απέλαση μετά τη συμπλήρωση του ανώτατου χρονικού ορίου διάρκειας αυτής, γνωμοδότησε ότι δύναται η κράτηση αυτή να πάρει τη μορφή του περιοριστικού μέτρου της υποχρεωτικής διαμονής στον χώρο κρατήσεως. Δυστυχώς η ως άνω γνωμοδότηση δεν αντέχει σε καμία νομική ή κοινή λογική, και κείται καταφανώς εκτός ορίων νομιμότητας, υπακούοντας προφανώς σε αστυνομικές λογικές.

Με τη γνωμοδότηση αυτή, οι υπό απέλαση τελούντες αλλοδαποί θα κρατούνται επ’ αόριστον έως ότου εκτελεσθεί η απέλασή τους από τη χώρα. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν αυτό το μέτρο μπορεί να επιβληθεί και στους χρεοφειλέτες του δημοσίου, έως ότου ξεπληρώσουν τα χρέη τους, στους τοξικομανείς, έως ότου αποβάλουν την έξη τους, και σε όλες τις άλλες κατηγορίες πολιτών, στις οποίες το κράτος επιβάλλει μια υποχρέωση, που δεν μπορεί να εκτελέσει, εξαναγκάζοντας τους ιδίους να εκτελέσουν αυτή. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν με την ίδια τη λογική της γνωμοδότησης του ΝΣΚ, ότι δηλαδή αν αφεθούν ελεύθεροι οι μετανάστες που στερούνται μέσων διαβίωσης θα προκύψει κίνδυνος για τη δημόσια τάξη, θα πρέπει να μαζευτούν στα στρατόπεδα "συγκέντρωσης" και όλοι οι άστεγοι και πένητες που υπάρχουν στις πόλεις μας, θύματα της οικονομικής κρίσης.

Πρέπει να αναλογισθούμε αν αυτό είναι το μέλλον της χώρας μας. Μια χώρα με στρατόπεδα κράτησης, με ανάπτυξη μέσω της ίδρυσης νέων χώρων κράτησης και με δεσμοφύλακες αντί για ελεύθερους ανθρώπους.

Με λύπη και αγανάκτηση διαπιστώνουμε ότι οι απόψεις ακραίων ρατσιστικών ομάδων που βρίσκονται πλέον ενώπιον της Δικαιοσύνης, έχουν εμποτίσει ακόμη και ανώτατους λειτουργούς του Κράτους που όφειλαν εκ θέσεως να προασπίζουν τη νομιμότητα, να υπερασπίζονται το Κράτος Δικαίου και να σέβονται τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Καλούμε τους δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι και εκ του νόμου και εκ της θέσεώς τους, οφείλουν να ελέγξουν τη νομιμότητα των αποφάσεων παράτασης κράτησης που τυχόν εκδοθούν σε συμμόρφωση με την ως άνω γνωμοδότηση, να αντιδράσουν. Για να μην οδηγηθούμε σε μία ακόμα κατάσταση σοβαρής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων για χάριν της θολής έννοιας του «δημόσιου συμφέροντος» που νομιμοποιεί ένα καθεστώς εξαίρεσης και οδηγεί σε ακραίες και επικίνδυνες πολιτικές. 

 Δείτε επίσης:



 Δημοσιεύματα:


Δεν υπάρχουν σχόλια: