Based on a Grid, 2012 [hadrianestou.tumblr.com]
Η εγκατάσταση Based on a Grid είναι ένα από τα αγαπημένα μου έργα της Esther Stocker· είχε παραγγελθεί από το Z33 House for Contemporary Art για την έκθεση Mind the System, Find the Gap που έγινε το 2012 στην πόλη Hasselt στο Βέλγιο. Σκοπός αυτής της έκθεσης ήταν η κριτική εξετάση των πολιτικών, οικονομικών, πολιτισμικών και χωρικών συστημάτων που διέπουν την σύγχρονη κοινωνία, και ταυτόχρονα ο εντοπισμός των κενών, των διαρροών και των αμφισημιών τους.
Το έργο Based on a Grid είναι παραδειγματικό της αφηρημένης και μινιμαλιστικής αισθητικής της δουλειάς της Esther Stocker, και επιπλέον απεικονίζει τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι καλλιτεχνικές επιλογές συγκροτούν και οξύνουν την πολιτική διάσταση της τέχνης της. Παρέχεται πράγματι ένα πλέγμα (grid): ένα ολιστικό και εσωτερικά πολύπλοκο γεωμετρικό σύστημα που επεκτείνεται στο σύνολο του χώρου της έκθεσης και περικλείει τους δυνητικούς θεατές. Την ίδια στιγμή ωστόσο η Esther Stocker το διαλύει· αν και ο χώρος παραμένει δομημένος, τα περισσότερα από τα τμήματα και τις αρθρώσεις του πλέγματος λείπουν.
Ο κατακερματισμός του πλέγματος είναι μια κριτική πράξη ενδυνάμωσης, τόσο συμβολικά όσο και πρακτικά· αφενός δηλώνει ότι η δόμηση του χώρου δεν είναι ένα πανίσχυρό σύστημα, και αφετέρου επιτρέπει την κινητικότητα με τρόπους που αψηφούν έμπρακτα το πλέγμα και θα ήταν σε αντίθετη περίπτωση αδύνατοι. Και από αυτή την άποψη, το έργο της Esther Stocker αποτελεί μια πρόκληση για τον θεατή καθώς θέτει ζητήματα αντίληψης· μπορεί κανείς να δει μια εικόνα τάξης αν επιλέξει να ενοποιήσει οπτικά τις συνδέσεις που λείπουν, αλλά μπορεί επίσης να επικεντρωθεί σε ρήξεις και ανοίγματα που αποδομούν την προηγούμενη πρόσληψη της μορφής και της δομής του έργου. Η εγκατάσταση συνεπώς προβάλλει μια σειρά από εγγενώς πολιτικές επιλογές· και το σημαντικότερο είναι ότι αυτό γίνεται θέτοντας έμπρακτες ερώτησεις και ζητώντας αντίστοιχες απαντήσεις, αντί να προσφέρονται οι τελευταίες έτοιμες. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως το πλέον ενδυναμωτικό χαρακτηριστικό του έργου, και αποτελεί επίσης μια διάσταση που διατρέχει την ευρύτερη δουλειά της Esther Stocker.
Οι εγκαταστάσεις της Esther Stocker είναι υποβλητικοί χώροι δυνητικής ελευθερίας· μέσω της αφηρημένης τους αισθητικής φαίνεται να δηλώνουν ότι δεν υπάρχει τίποτα αντικειμενικό ή ουδέτερο σε οποιαδήποτε μορφή δόμησης του χώρου, είτε πρόκειται για ένα σπίτι είτε για μια φυλακή, ένα εργοστάσιο ή ένα πανεπιστήμιο, ένα στρατόπεδο ή ένα μουσείο. Παράλληλα, η δουλειά της Esther Stocker είναι εννοιολογικά διαλογική και επομένως ανοιχτή σε ερμηνεία· η παραγωγή νοήματος βρίσκεται στο επίκεντρο της διαδικασίας θέασης του κάθε έργου, η οποία γίνεται με έμπρακτα διαδραστικούς και συμμετοχικούς τρόπους.
Στο βαθμό που οι εγκαταστάσεις βιώνονται στο φυσικό τους χώρο, η αντίληψη και η κίνηση των θεατών φαίνεται να είναι άρρηκτα συνδεδεμένα συστατικά της διαδικασίας θέασης· όπως υποστηρίζει ο Rainer Fuchs σε άρθρο του με τίτλο Systematically Broken Systems, τα έργα προσκαλούν και καθιστούν δυνατή την ερμηνεία μέσω της κινητικότητας:
Ενώ οι πίνακες πλεγμάτων ανοίγουν πλασματικούς χώρους, οι εγκαταστάσεις της Stocker δημιουργούν χωροθετημένες εικόνες μέσα στις οποίες οι θεατές μπορούν να εισέλθουν σωματικά. Στην εγκατάσταση στο MUMOK, με τις μορφές από άσπρες μπάρες να τοποθετούνται σε ίσα διαστήματα στις μαύρες επιφάνειες του δαπέδου, των τοίχων και της οροφής, οι θεατές βρίσκονται στη μέση μιας σαφώς διαρθρωμένης εικόνας χώρου, η οποία φαίνεται να έχει βρει στις μπάρες - που ουσιαστικά πλαισιώνουν ένα άδειο κέντρο - μια χωροθετημένη κορνίζα. Η οπτική εμφάνιση αυτού του αυτο-διαμορφωμένου χώρου μετασχηματίζεται συνεχώς από τις ίδιες τις κινήσεις του θεατή και τις αλλαγές οπτικής γωνίας. Το γεγονός ότι το να βλέπει κανείς δεν είναι απλώς μια φυσιολογική διαδικασία προσανατολισμού, αλλά, αντίθετα, ένας τρόπος δυναμικής ερμηνευτικής συμπεριφοράς, υιοθετείται εδώ ως σημείο αφετηρίας για μια τέχνη που σηματοδοτεί την κινητικότητα και την μετατόπιση ως την πλέον μεστή, νοητή μορφή καθορισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου