Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2012

Καφές και τσιγάρα με τον Gustav Mahler

Φωτογραφία: Moritz Nähr, 1907   Wikipedia

Θα κάνατε στη δουλειά σας διάλειμμα για καφέ ακούγοντας Mahler; Αν και δεν είναι η πιο συνηθισμένη επιλογή, η κλασσική μουσική μπορεί να είναι γεμάτη εκπλήξεις. Η μορφή του τραγουδιού δεν συναντάται τόσο συχνά όσο εκείνη της συμφωνίας ή του κοντσέρτου, ωστόσο τα lieder, κύκλοι μελοποιημένης ρομαντικής ποίησης, έχουν προσφέρει μερικές από τις πιο συναρπαστικές στιγμές στην ιστορία του κλασσικού ιδιώματος. Αν έπρεπε να διαλέξω ένα παράδειγμα, αυτό αναμφίβολα θα ήταν το Ich bin der Welt abhanden gekommen (Έχω χάσει την επαφή μου με τον κόσμο) του Gustav Mahler, ένα έντονα συναισθηματικό κομμάτι από τον κύκλο τραγουδιών Rückert-Lieder, ο οποίος βασίζεται σε ποιήματα του Friedrich Rückert· για το πρωτότυπο γερμανικό κείμενο και την αγγλική του μετάφραση, δείτε εδώ. Στην παρακάτω εκτέλεση εμφανίζεται η mezzo-soprano Magdalena Kožená με την Ορχήστρα του Φεστιβάλ της Λουκέρνης σε διεύθυνση του Claudio Abbado, ενός από τους καλύτερους μαέστρους της εποχής μας και εξαιρετικού ερμηνευτή του Mahler.




Υπάρχει ένα διάλειμμα για καφέ στο οποίο το Ich bin der Welt abhanden gekommen παίζει καθοριστικό ρόλο: πρόκειται για το τελευταίο μέρος της σπονδυλωτής ταινίας Coffee and Cigarettes που σκηνοθέτησε ο Jim Jarmusch το 2003. Η συγκεκριμένη ενότητα ονομάζεται Champagne, και αρχίζει και τελειώνει με αυτό ακριβώς το κομμάτι, στην εκτέλεση του 1967 με την Janet Baker. Εδώ αίρεται ο στεροτυπικός διαχωρισμός κλασσικής μουσικής και καθημερινότητας, και παράλληλα προβληματοποιείται η διάκριση φαντασίας και πραγματικότητας, πλούτου και φτώχειας, ύπνου και θάνατου. Και αυτή η γλυκόπικρη ιστορία των δύο ηλικιωμένων επιστατών, τους οποίους υποδύονται οι Bill Rice και Taylor Mead, παραμένει για εμένα μέχρι σήμερα η σημαντικότερη δουλειά του Jim Jarmusch.

Δεν υπάρχουν σχόλια: