Το δέντρο που γύρισε από τον Άδη

Μου αρέσουν πολύ τα δέντρα και δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ τον κόσμο χωρίς αυτά. Από τότε που ήμουν παιδί μου έκανε μεγάλη εντύπωση  το σχήμα τους, αυτή η συμμετρία ανάμεσα στις ρίζες που χάνονται βαθιά μέσα στο χώμα και τα κλαδιά που απλώνονται στον ουρανό. Είναι δύο διαμετρικά αντίθετοι τρόποι να βλέπει κανείς τη ζωή, κι όμως αρκεί  ένας κορμός για να τους ενώσει. Συχνά σκέφτομαι πως ίσως αυτός είναι ο λόγος  που τα δέντρα ζουν τόσο πολύ.

Πριν τρία χρόνια έκανα δώρο στους γονείς μου ένα bonsai, και όταν τους επισκέπτομαι μου αρέσει πολύ να το φροντίζω. Είναι από τα λίγα είδη δέντρων που μπορoύν να ζήσουν σε διαμέρισμα, και το συγκεκριμένο έχει καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του μπαλκονιού. Γιατί φυσικά αρνηθήκαμε να του κόψουμε τις ρίζες.  

Δεν ήξερα ότι αυτό κάνουν στα bonsai για να μένουν μικρά, κόβουν το ένα τρίτο των ριζών και τα ξαναφυτεύουν με το ίδιο χώμα στην ίδια γλάστρα. Βρίσκω αυτή την πρακτική απεχθή και ανόητη, δηλαδή χαρακτηριστική του τρόπου που οι άνθρωποι συμπεριφέρονται στο περιβάλλον γενικότερα. Και φυσικά μεταφύτευσα το δέντρο σε μεγαλύτερη γλάστρα με περισσότερο χώμα, και το μέγεθος των ριζών, των κλαδιών, και του κορμού του πολλαπλασιάστηκε με ρυθμό γεωμετρικής προόδου. Φαντάζομαι πως ο Δενδρογένης θα ήταν πολύ ευχαριστημένος. 

21.02.2011

Το πιο σημαντικό πράγμα για αυτό το δέντρο είναι η υγρασία, και το πότισμά του αποτελεί μια μικρή τελετουργία. Ποτέ δεν πρέπει να αφήνει κανείς το χώμα του να στεγνώσει, αλλά και το υπερβολικά πολύ νερό είναι επίσης βλαβερό:  στην πρώτη περίπτωση το δέντρο αρχίζει γρήγορα να ξεραίνεται, στη δεύτερη αρρωσταίνει, τα φύλλα του κιτρινίζουν και πέφτουν.  Το ιδανικό είναι ένα σταθερό επίπεδο υγρασίας, και για αυτό το ποτίζω πάντα αργά και σε μικρές δόσεις, κάθε μια αφού έχει πρώτα απορροφήσει την προηγούμενη, μέχρι να αρχίσει να βγαίνει νερό από τις τρύπες της γλάστρας. Του αρέσουν πολύ όλα αυτά, και ανταποκρίνεται αναπτύσσοντας πυκνό φύλλωμμα. Και περισσότερο από όλα του αρέσει το ψέκασμα με νερό, αρκεί να μην γίνεται κατευθείαν πάνω του. Προτιμάει τον ψεκασμό στον αέρα, γιατί επιτρέπει στις σταγόνες να πέφτουν στα κλαδιά και τα φύλλα του χωρίς πίεση, ακριβώς όπως η βροχή. 

Τον περασμένο Αύγουστο όμως αυτό το δέντρο πέθανε. Ξεράθηκε χωρίς εμφανή λόγο. Προσπάθησα αμέσως να το βοηθήσω όσο περισσότερο γινόταν, και συνέχισα να προσπαθώ για πολλές μέρες. Ποτίζοντας, ψεκάζοντας, προσθέτοντας λίπασμα, ακόμα και τοποθετώντας ολόκληρη τη γλάστρα  σε μια λεκάνη με νερό. Το δέντρο όμως ήταν νεκρό. Φαντάζομαι ότι μπορεί κανείς να υποθέσει ότι έκλεισε τον κύκλο της ζωής του, ότι αρρώστησε, ή ό,τιδήποτε άλλο. Εγώ απλά συνέχισα να προσπαθώ, όσο θλιβερό και αν είναι να ποτίζει κανείς ένα ξερό δέντρο.

Οι εβδομάδες άρχισαν να διαδέχονται η μία την άλλη, και βαθμιαία σταμάτησα να πηγαίνω στο μπαλκόνι. Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου. Οι γονείς μου συνέχιζαν να το ποτίζουν και είχαν παρατηρήσει ότι τα κλαδιά διατηρούσαν την ελαστικότητα τους. Αυτό που είδα ωστόσο όταν βγήκα στο μπαλκόνι ήταν πέρα από κάθε φαντασία. 

05.11.2011

Οι φίλοι που έχουν δει αυτό το δέντρο πιστεύουν πως είναι ένας καλός λόγος για να μην χάνει κανείς ποτέ την ελπίδα του. Δίκιο έχουν. Ένα bonsai μπορεί να ξεραθεί πολύ εύκολα και να πεθάνει σε λίγες μέρες. Αυτό ήταν ξερό τρεις ολόκληρους μήνες. Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί πώς κατάφερε να επιβιώσει, τα δέντρα όμως δεν απαντούν σε ερωτήσεις. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, κάθε μέρα που περνάει τα νέα πράσινα φύλλα πολλαπλασιάζονται. Και νομίζω πως αυτή είναι η καλύτερη απάντηση που θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ.