[Γ]ιατί η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επιμένει σε μια πολιτική [λιτότητας] που σαφώς δεν λειτουργεί; Ή, από αυτή την άποψη, γιατί είναι η ίδια πολιτική που προωθείται σε όλη την Ευρώπη; Ένας συγκεκριμένος νεκρός οικονομολόγος θα έλεγε ότι αυτό συμβαίνει επειδή η κυβέρνηση είναι «στην πραγματικότητα θεσμισμένη για την υπεράσπιση των πλουσίων ενάντια στους φτωχούς».[...]
Σε περίπτωση που αναρωτηθήκατε, δεν ήταν ο Καρλ Μαρξ που έγραψε τις λέξεις που ανέφερα παραπάνω. Δεν θα το έθετε ποτέ τόσο ωμά. Η εκδοχή του, διατυπωμένη με χαρακτηριστικό ύφος, ήταν ότι το «εκτελεστικό του σύγχρονου κράτους δεν είναι παρά μια επιτροπή που διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις όλης της αστικής τάξης». Όχι, αυτές οι καταδικαστικές λέξεις προέρχονται από τον Άνταμ Σμιθ, τον υποτιθέμενο προστάτη άγιο της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς.
Για τον Σμιθ και τον Μαρξ η ταξική μονομέρεια του κράτους ήταν οφθαλμοφανής. Ζούσαν σε μια εποχή που μόνο οι πλούσιοι είχαν ψήφους (αν υπήρχαν καν εκλογές) και έτσι υπήρχε μικρός έλεγχος πάνω στο βαθμό που μπορούσαν να υπαγορεύουν την πολιτική της κυβέρνησης.
Με την μεταγενέστερη διεύρυνση του δικαιώματος ψήφου τελικά σε κάθε ενήλικο, ο ταξικός χαρακτήρας του κράτους έχει σημαντικά αραιώσει. Το κράτος πρόνοιας, οι κανονισμοί σχετικά με τα μονοπώλια, η προστασία των καταναλωτών και η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων είναι όλα πράγματα που έχουν καθιερωθεί μόνο εξαιτίας αυτής της πολιτικής αλλαγής. Η δημοκρατία, παρά τους περιορισμούς της, είναι στο τέλος ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί ότι οι πολιτικές δεν ωφελούν μόνο τους λίγους προνομιούχους.
Αυτός φυσικά είναι ακριβώς ο λόγος που οι οικονομολόγοι της ελεύθερης αγοράς και άλλοι που βρίσκονται με την πλευρά των πλουσίων έχουν υπάρξει τόσο αρνητικοί απέναντι στη δημοκρατία.
[...]
Αυτό που οι οικονομολόγοι της ελεύθερης αγοράς δεν μας λένε είναι ότι η πολιτική που θέλουν να ξεφορτωθούν δεν είναι άλλη από εκείνη της ίδιας της δημοκρατίας. Όταν λένε ότι χρειάζεται να απομονώσουμε τις οικονομικές πρακτικές από την πολιτική, στην πραγματικότητα υποστηρίζουν τον ευνουχισμό της δημοκρατίας.
Η διαμάχη γύρω από τις πολιτικές λιτότητας στην Ευρώπη λοιπόν δεν αφορά μόνο τα νούμερα του προϋπολογισμου, της ανεργίας και του ρυθμού ανάπτυξης. Αφορά επίσης το νόημα της δημοκρατίας.
Πέμπτη 6 Ιουνίου 2013
Η δημοκρατία και η κρίση της ευρωζώνης, #9
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου