Για την απεργία στην Ελληνική Χαλυβουργία – και τις πολιτικές σημασίες των λέξεων

Εργάτες.

                      Εργοστάσιο.

                                                    Προλετάριοι.

Τρεις από τις λέξεις στις οποίες αναφέρεται ο  Jacques Rancière στον πρόλογο του βιβλίου του Staging the People: the Proletarian and his Double (London: Verso, 2011). Πρόκειται για συλλογή κειμένων από το περιοδικό Les Révoltes Logiques που επιχειρεί την προσέγγιση των συλλογικών υποκειμένων πέρα από παλιούς δογματισμούς αλλά και νέους σκεπτικισμούς, που αμφότεροι κατά τον Rancière ανάγουν την ιστορική εμπειρία της κυριαρχίας και της απελευθέρωσης σε ένα υπέρμετρα απλό μάθημα.

Ο  Rancière αναφέρει επίσης πως τέτοιες λέξεις γίνονται αντιληπτές σήμερα ως ‘άβολες’ (awkward) – και αυτό ακριβώς σκεφτόμουν ως προς την αμηχανία που επικρατεί σε μεγάλο μέρος της δημόσιας σφαίρας, συμβατικής και εναλλακτικής, έναντι της παρακάτω απεργίας.

Οι εργάτες του εργοστασίου της Ελληνικής Χαλυβουργίας στον Ασπρόπυργο βρίσκονται σε απεργία διαρκείας από τις 31 Οκτωβρίου. Νωρίτερα η εργοδοσία έθεσε στους χαλυβουργούς την εκβιαστική  επιλογή μεταξύ πεντάωρης εργασίας με μείωση αποδοχών έως 40% ή 180 απολύσεων. Η γενική συνέλευση τους τοποθετήθηκε ομόφωνα αρνητικά απέναντι στην αλλαγή των συμβάσεων, και η απεργία ξεκίνησε όταν η εργοδοσία προχώρησε σε 34 απολύσεις – και συνεχίζεται, παρότι οι απολύσεις έχουν φτάσει τις 50. 

Eνδεικτικά μπορείτε να δείτε το ρεπορτάζ της Μαρίας Λουκά με τις συνεντεύξεις του προέδρου του σωματείου Νίκου Σιφονιού και ενός από τους απολυμένους εργάτες  στο The Press Project, τα ψηφίσματα της γενικής συνέλευσης των εργατών  στις 30 Νοεμβρίου και 4 Δεκεμβρίου στο The Press Project και την Ελευθεροτυπία αντίστοιχα, και τα σχέδια πρακτικού συμφωνίας και τροποποίησης των συμβάσεων στο Real Democracy. Παρακάτω αναρτώ επίσης το κείμενο που οι απεργοί μοίρασαν στις 6 Δεκεμβρίου (click στην εικόνα για μεγέθυνση).

Δύο σκέψεις – η πρώτη είναι νομίζω προφανής, συχνά ωστόσο τα τελευταία δύο χρόνια της ‘κρίσης’ έχει χρειαστεί να ειπωθεί το προφανές: οι χαλυβουργοί υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους στην εργασία και την αξιοπρεπή διαβίωση, και τα υπερασπίζονται αναλαμβάνοντας το κόστος μιας απεργίας διαρκείας. Και για αυτό αξίζουν, αλλά και χρειάζονται,  υποστήριξη. Ταυτόχρονα, είναι έκδηλη  η ευρύτερη σημασία που διαθέτει η κινητοποίηση: μέτρα όπως η μείωση αποδοχών και οι απολύσεις αφορούν όλους τους εργαζομένους, οι οποίοι αναγκάζονται να σηκώσουν το βάρος της κρίσης. 

Αυτού του τύπου οι κινητοποιήσεις έχουν επίσης τη δυνατότητα να συμβάλλουν στην αποκατάσταση της έννοιας του συλλογικού, της ιδέας δηλαδή ότι τα κοινά μας προβλήματα χρειάζονται και μπορούν να έχουν κοινές απαντήσεις. Και σε αυτό το πλαίσιο τίθεται το  θέμα των συλλογικών υποκειμένων και των διαδικασιών διαμόρφωσης και άρθρωσης  των απαντήσεων τους. Και ως προς αυτό, οι όποιες κομματικές επιδιώξεις οργανώσεων της αριστεράς και οι μεταξύ τους ανταγωνισμοί δεν με ενδιαφέρουν, ούτε με αφορούν. Αν η κρίση αποτελεί μια ‘ευκαιρία’, αυτή ενδεχομένως να είναι η ανάσχεση της κατεστημένης αντίληψης περί ατομικής επιτυχίας, ή/και ‘βολέματος’ μέσω εξαρτήσεων, ομαδοποιήσεων και πελατειακών σχέσεων, και της παράλληλης τάσης έκπτωσης του συλλογικού σε περισσότερο ή λιγότερο διεκπεραιωτική, δογματική, ή αγελαία συμπεριφορά.  Και ως προς τον επαναπροσδιορισμό ατομικών και συλλογικών  ταυτοτήτων και πρακτικών, νομίζω πως καμία περίοδος δεν υπήρξε περισσότερο κατάλληλη από αυτήν που διανύουμε.